Avondlezing door Jacob de Boer georganiseerd door de Haarlemse Chemische Kring.
Samenvatting
In de laatste decennia van de vorige eeuw waren er vaak zorgen over persistente verontreinigingen als DDT, PCB’s (polychloorbifenylen) en gechloreerde dioxines en furanen. Allemaal persistente, bioaccumulerende en toxische (PBT) stoffen. Een aantal van deze stoffen komen nog steeds voor in het milieu en in de mens, hoewel ze al jarenlang zijn verboden. Nu is daar weer een nieuwe groep van stoffen aan toegevoegd: de per- en polygefluoreerde alkaan verbindingen (PFAS). PFAS werden bekend omdat ze gebruikt werden om teflon te maken, o.a. voor de anti-aanbaklaag in pannen maar ook door toepassing als vuil-vet en waterafstotende coating op kleding en meubilair. Door de aanwezigheid van een polaire groep in de meeste van deze verbindingen werd de persistentie aanvankelijk niet zo hoog ingeschat. Bovendien waren de weinige gegevens over giftigheid niet alarmerend. Dat werd anders toen prof. Grandjean uit Harvard vaststelde dat PFAS een effect hebben op ons immuunsysteem en wel al op een zeer laag niveau. Op dat onderzoek heeft de Europese Voedselveiligheids Autoriteit (EFSA) een nieuw opinie vastgesteld met veel strengere richtlijnen voor maximale PFAS concentraties in de mens. Nu wordt de kwaliteit van ons drinkwater door PFAS bedreigd en worden hoge gehalten gerapporteerd rondom fabrieken die bijvoorbeeld Teflon maken of PFAS-producten voor allerlei andere producten zoals batterijen voor elektrische auto’s, brandblussers, textiel en cosmetica. Wat nu te doen om dit gevaar te bezweren en te voorkomen dat we te veel PFAS naar binnen krijgen?
Curriculum Vitae
Prof. de Boer is sinds 1974 werkzaam in het veld van milieuverontreiniging. Hij was in dienst van het Rijks Instituut voor Visserijonderzoek (RIVO) in IJmuiden tot 1 mei 2006, waar hij met name werkte aan de analyse van polychloorbifenylen (PCB’s) en organochloorpesticiden in vis. Door een artikel van hem in Nature (1998) over brandvertragers in potvissen heeft het onderzoek naar brandvertragers wereldwijd een grote vlucht gekregen. De Boer is in 1995 bij Prof. Brinkman op de VU gepromoveerd op de analyse en biomonitoring van complexe mengsels van organische microverontreinigingen. In 1998 ontving hij de Excellent Onderzoeker Prijs van de Wageningen Universiteit. In januari 2005 werd hij aangesteld als persoonlijk hoogleraar aan de Wageningen Universiteit bij de vakgroep Toxicologie. In 2006 werd hij hoogleraar aan de VU en Hoofd van de afdeling Chemie en Biologie van het Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM). In de periode 2015-2017 was hij directeur van het IVM en daarna Hoofd van de afdeling Milieu en Gezondheid van de VU.
De Boer leidde een groot aantal Europese onderzoeksprojecten. Hij is lid van het External Scientific Advisory Panel (ESAP) van de European Chemical Industry Council (CEFIC) waarin hij adviseert over het Long Range Initiative (LRI) Program. Hij is ook adviseur voor het ringtest programma QUASIMEME/WEPAL, voor Eurofins en voor de VN (UNEP) voor het Global Monitoring Program van de Stockholm Conventie.
De Boer heeft 235 artikelen geschreven in internationale tijdschriften waaronder één in Science en één in Nature. Zijn artikelen zijn ruim 12.000 maal geciteerd (h-index 60). De laatste jaren heeft hij vooral aan PFAS gewerkt. Hij is hoofdredacteur van Chemosphere en lid van de editorial board van het Handbook of Environmental Chemistry. Sinds 28 april 2022 is hij emeritus-hoogleraar.
Introducé(e)s zijn van harte welkom.
Graag vooraf bericht als u verwacht te komen.
Stuur daartoe een mail naar s.groenendijk@planet.nl.
